Enaam Ahmed Ali: “Ik omarm met trots dat beide culturen de drive hebben aangewakkerd om activistisch te worden”
Redacteur: Youssra Oulad Messaoud
Foto: Raja Felgata / Mrs Oasis
Als VN Vrouwenvertegenwoordiger 2022, actief bestuurslid van UN Women NL en Women’s March NL, lid van SPEAK, én innovatiemanager op het gebied van ontwikkelingseconomie binnen de Rabobank, is Enaam een van de eerste FATIMA’s die wij met plezier uitlichten.

Als verkozen vrouwenvertegenwoordiger en een duizendpoot op het gebied van feminisme is Enaam een echte FATIMA. Zij ís feminisme in levenden lijve en maakte dit al op jonge leeftijd eigen: ‘Ik kom uit een gezin van zes kinderen: vier meisjes en twee jongens. Ik merkte al heel jong dat er verschil was, en nog steeds is, tussen de verwachtingen van mannen en vrouwen die er in de samenleving zijn. Mijn vader hamerde heel erg op het belang van educatie, maar verwachtte ondertussen wel dat zijn dochters ook een huishouden konden runnen. Als er gasten over de vloer kwamen, werd er bijvoorbeeld verwacht dat mijn zussen en ik de gasten bedienden terwijl mijn broers konden chillen en buiten spelen. Daar was ik het niet mee eens: aan de ene kant werd er op het vlak van educatie en sport verwacht dat we hoog presteerden. Toch was er anderzijds nog steeds een traditionele verwachting van de vrouwen in de familie. Ik voerde altijd discussies met mijn ouders over dit onderwerp om op zekere hoogte verschil te brengen binnen ons gezin.’
De rol van cultuur is volgens haar een grote factor geweest in de opgelegde normen en het meten met twee maten, waar zij op jonge leeftijd mee te maken kreeg. ‘Ik ben met beide benen in twee culturen opgegroeid en allebei zijn enorm belangrijk voor mij. Vanuit Libisch perspectief heb ik veel collectiviteit meegekregen. Om niet alleen aan jezelf te denken, maar ook in het belang van de mensen om je heen. Het belang van integriteit, dat dingen niet vanzelfsprekend zijn en dat je altijd moet kijken naar hoe je anderen kunt helpen.’
Ze kijkt hier positief op terug. ‘Dit zijn die mooie waarden die ik vanuit huis heb meegekregen.’ Voor Enaam was het dan ook niet moeilijk om de Nederlandse en Libische cultuur beide eigen te maken. ‘Het individualisme uit de Nederlandse cultuur, sterk in je schoenen staan, hard werken voor wat je wilt en je eigen verantwoordelijkheid in de invloed die je kunt uitoefenen, zijn voor mij zwaarwegende normen en waarden waar ik mezelf in kan terugvinden. Al deze elementen hebben mij gevormd tot wie ik ben en die omarm ik met trots. Ik denk dat beide culturen de drive hebben aangewakkerd om activistisch te worden. Omdat er in beide culturen nog veel te winnen valt.’
Na dit besef zette ze haar drive om in werk. ‘In het begin was het meer in eigen kring discussies voeren en pogingen doen tot het verbreden van iemands horizon, maar ik wilde dit vertalen naar een groter publiek. Dit begon bij mijn eigen onderneming Nesci, waarmee ik me focuste op modest fashion. We legden de nadruk op “freedom lies in the choice”. Als vrouw moet zelfbeschikking de norm zijn en niet de uitzondering.’ Dit uit zich volgens Enaam op allerlei intersectionele manieren. ‘Als ik een hoofddoek wil dragen moet ik dat kunnen doen. En als ik géén hoofddoek wil dragen moet ik dat óók kunnen doen. Vrijheid betekent dat jij als vrouw die beslissing voor jezelf moet kunnen maken. We hebben als samenleving echt een inhaalslag te maken in wanneer een vrouw nou onderdrukt is. Dat kun je niet van buitenaf zien. Het gaat om de omgeving en de normen en waarden die zij zelf kan en wil hanteren.’
Haar activisme komt op grote schaal tot uiting in haar werk en dagelijks leven. ‘Ik werk bij de Rabobank en richt me daar op innovatie. Ik probeer door middel van technologie en alternatieve data toegang tot financiering voor kleine boeren in ontwikkelingslanden beschikbaar te maken. Ik ben altijd geboeid geweest door zogenoemde “ontwikkelingslanden” en hoe zij doorgroeien naar een stevige economie.’
Zelf is Enaam geen fan van de benaming van deze landen. ‘De term “ontwikkelingsland” is echt enorm problematisch, want de meeste landen die hieronder vallen zijn zich op grote schaal aan het herstellen van decennialange uitbuiting tijdens de koloniale periodes.’
Wat zij anders gaat doen als VN Vrouwenvertegenwoordiger? ‘Een van de key-elementen is voor mij zo veel mogelijk het gesprek aangaan met vrouwen. Ik zal mij veel focussen op de thema’s klimaatverandering en technologie, want deze elementen zullen vrouwen, en vooral vrouwen van kleur, het hardst raken. Kijk naar algoritmes die al racistisch of biased zijn ingesteld. We moeten meer de focus leggen op hoe die bevooroordeelde algoritmes in de toekomst nadelig zullen uitpakken.’
Ook dit doet ze vanuit haar intrinsieke motivatie: ‘Wat mij tot op de dag van vandaag interesseert, is het welzijn van de mensen in een “ontwikkelingsland” en de kansen die de mensen zelf creëren. Boeken als Poor Economics vond ik altijd al interessant om te lezen. Alles viel op zijn plek. Mijn visie werd scherper. Ik wil als Enaam impact hebben op de wereld en mensen echt kunnen helpen.’